Mẹ nuôi ta có khi bằng bữa cơm thịnh soạn có thịt có cá đầy mâm, mà cũng có khi chỉ đạm bạc dưa cà, tương ớt. Ta đã lớn lên cùng những bữa cơm gia đình ấy, gắn bó với hương vị đậm đà qua từng món dậy mùi thơm lừng ngay từ trong gian bếp mẹ nấu. Nhưng với bản tính ưa khám phá, ta vẫn muốn bước ra thế giới, trải nghiệm những thứ lạ lẫm hơn, nếm tìm vị lạ để càng biết nâng niu giá trị của những bữa cơm nhà.
Được du ngoạn nhiều nơi, khám phá nhiều vùng đất khác nhau, mới thấy không gì phong phú, đa dạng bằng văn hóa ẩm thực. Mỗi vùng miền, ẩm thực sẽ mang nét đặc trưng rất riêng, không lẫn vào đâu được. Chẳng hạn như món ăn miền Trung thì thường rất cay, vị cay nồng xộc vào sống mũi và có khi làm thực khách thoáng khó chịu nếu chưa quen. Món ăn miền Nam thường mang vị ngọt đậm được hòa quyện một cách nhuần nhuyễn của đường, nước tương, hạt nêm… Trong khi đó, món ăn miền Bắc lại có vị thanh tao, có khi được chế biến đơn giản thôi nhưng lại thường không thể thiếu gia vị là dầu hào, hạt nêm…
Hóa ra, mỗi vùng quê, mỗi gia đình luôn có những “bí quyết” để chế biến những món ăn có hương vị đặc trưng riêng, biến chúng trở thành nét văn hóa ẩm thực độc đáo. Nhưng, có trải qua nhiều món ăn, nếm nhiều vị lạ rồi ta mới nhận ra một điều, đó là dù có đặc trưng đến đâu, độc đáo thế nào thì bất kỳ bà nội trợ nào cũng đều mong muốn khơi dậy vị tự nhiên của nguyên liệu trong từng món ăn. Đó dường như đã trở thành tiêu chí quan trọng số một trong “nghệ thuật ẩm thực”.
Giống như mẹ của ta đó thôi, trước mỗi bữa chợ, bà vẫn thường trăn trở hôm nay sẽ nấu món gì cho gia đình ăn đây! Mua được đầy đủ nguyên liệu về rồi lại đến khâu chế biến, món nào đi với gia vị nào cho hợp, ngon và giữ trọn vị tự nhiên nhất. Sự kỳ công và tâm huyết của mẹ, cùng với bàn tay pha chế tài tình các loại gia vị vào nguyên liệu nên bữa cơm nhà lúc nào cũng ngon hơn cơm khách. Ta vẫn còn nhớ da diết các món kho thật nồng đượm vị tươi của thịt, cá, tôm… hòa quyện với gia vị mắm muối, nước tương… thơm lừng cả gian bếp. Nhớ lại thấy yêu biết bao cái vị mặn nồng thoảng chút men chua từ nước chấm ấy. Vị ngọt thanh, thơm nhẹ mùi nấm hương của hạt nêm trong món canh chua khiến lòng không khỏi xao xuyến khi bữa cơm vừa được dọn ra bàn. Hay vị beo béo, thơm ngây ngất từ dầu hào trong các món xào như rau muống xào thịt bò, đậu que xào thịt nạc… quá đỗi thơm ngon và thân thuộc.
Chẳng nói đâu xa, những ngày ta còn trong vòng tay của mẹ, mỗi khi đi học về đói lòng quá là chỉ muốn xà ngay vào gian bếp, lục miếng cơm nguội, chan chút nước tương, thêm chút kho quẹt còn sót lại trong nồi mà mẹ đã nấu từ bữa trước. Vậy thôi mà ta đã ăn ngon lành đến no căng bụng. Vị kho quẹt mằn mặn, beo béo, thơm thơm được mẹ kỳ công pha chế từ thịt ba rọi, tôm khô, hành tỏi, mắm muối, hạt nêm… hấp dẫn khó cưỡng đến độ lỡ ăn vào là chỉ có… hao cơm! Nghĩ lại mới thấy những món gia vị quen thuộc như hạt nêm, nước tương, dầu hào… tưởng đơn sơ vậy mà đã gắn bó với biết bao món ăn ngon mẹ nấu. Thế nên chẳng có gì là lạ khi những món gia vị đã đi vào lòng biết bao thế hệ người Việt và đọng lại dấu ấn khó phai.
Bình luận